Şu Notu Ara:

5 Mart 2018 Pazartesi

Yeni Türk Edebiyatı-Kaynakça

1 Yahya Kemal Beyatlı, Edebiyata Dair, 1971, s. 11-16.
2 Âşık geleneği günümüzde yaşatılmaya çalışılmaktadır. Âşıklık Geleneği ve Günümüz Halk Şâirleri Güldeste, hzl. Feyzi Halıcı, Atatürk Kültür, Dil ve Tarih Yüksek Kurumu, Atatürk Kültür Kurumu Yayınları, Ankara 1992.
3 "Üç Tepe", Eğil Dağlar, 1966, s. 294-299. İlk neşri Dergâh, 15 Nisan 1921
4 Ahmet Haşim, Bütün Şiirleri, hzl. İnci Enginün-Zeynep Kerman, Dergâh Yayınları, İstanbul 1987.
Ahmet Haşim, Bütün Eserleri 2-4, hzl. İnci Enginün, Zeynep Kerman, Dergâh Yayınları, 1991.
5 Milliyet, 2517, 12 Şubat 1933.
6 Arif Yılmaz, Niyazi Yıldırım Gençosmanoğlu Hayatı ve Şiir Sanatı, AKDTYK, Atatürk Kültür Merkezi Yay. 2000.
7 Karanfil ve Pranga Ahmet Arif'in Şiiri Üzerine Eleştirel Bir Çalışma, Metis Eleştiri, 1990.
8 Asım Bezirci, İkinci Yeni Olayı, 1974.
9 İkinci Yeni Antolojisi, Kasım 1969, s. 41.
10 Pazar Postası, 29, Haziran 1958.
11 Pazar Postası, 24 Şubat 1957.
12 "İkinci Eski Çıkmazı", Dönem, Mart 1964.
13 Şair şiirlerinin tamamını Gün Doğmadan (Diriliş Yayınları, 2000) adı altında toplamıştır. Sezai Karakoç hakkındaki değerlendirmeleri de içine alan çok geniş bir inceleme için bk. Turan Karataş, Doğu'nun Yedinci Oğlu Sezai Karakoç, Kaknüs Yayınları, 1998.
14 Ahmet Oktay, "Şiirimizde Yeni Arayış", Milliyet, 19 Ocak 1988.
15 Vasfi Rıza Zobu, O Günden Bugüne, Milliyet Yayınları 1977, Vasfi Rıza Zobu, Uzun Hikayenin Sonu, 1990, Gülriz Süruri, Kıldan İnce Kılıçtan Keskince, Milliyet Yayınları, 1978, Haldun Dormen, Sürc-ü Lisan Ettikse, Gelişim yayınları 1977, Muhsin Ertuğrul, Benden Sonra Tufan Olmasın!, Dr. Nejat Eczacıbaşı Vakfı Yayınları, 1989. Macide Tanır, Ali Poyrazoğlu, Nedret Güvenç de hatıralarını yayımlamışlardır.
16 Aziz Nesin (1915-1995)'in tiyatro oyunları hikâyeleriyle benzer özellikleri taşır. Aziz Nesin'in yer yer kaba bir mizahta kalan eserleri şunlardır: Çiçu (1970), Hakkımı Ver Hakkı (1970), Hadi Öldürsene Canikom (1970), Tut Elimden Rovni (1970), Yaşar, Ne Yaşar Ne Yaşamaz (1972), Ah Biz Eşekler (Sermet Çağan'la birlikte). Halk temâşâsından yararlanan Aziz Nesin Milliyet gazetesinin düzenlediği Karagöz Oyunları yarışmasında Üç Karagöz Oyunu (Karagöz'ün Kaptanlığı, Karagöz'ün Berberliği, Karagöz'ün Antrenörlüğü) adlı oyunlarıyla Karacan Armağanı'nı kazanmıştır. Romandan oyunlaştırılan Yaşar Ne Yaşamaz Sabahattin Ali'nin "Kafa Kâğıdı" adlı hikâyesine dayanmaktadır.
17 Öteki oyunları: Topuzlu, Uzak Dünyalar, (1972), Yabancılar (1975, Kim Haklı (1977), Yıldırım Beyazıt, Oyuncakların Dansı, Cennet ve Üç Kişi, Köşekapmaca (1982), Köklerdeki Kurtlar) 1983, Düş Yüklü Bulutlar (1997), Kanlı Kuşku (1999), Tanrıların Oyuncakları (1999).
18 Pusuda (1961), Karaların Memetleri (1961), Sahildeki Kanepe (1961), Ormanda (1964), Sultan Gelin (1965), Kırlangıçlar (1966), Palabıyık (1967), Gültepe Oyunları (1968), Mangoma Maskeleri (1984).
19 Eser hakkında bilgi için bk. S. Noah Cramer, Tarih Sümerle Başlar, Çev. Muazzez İlmiye Çığ, Ankara 1990.
20 Bir dönemin bu meşhur eserinin yazarı olarak Reşat Nuri Güntekin gösterilmiştir. Orhan Burian-Vedat Günyol: Konuşmalar (1945-1950), Sabahattin Eyuboğlu-Vedat Günyol: Çağdaş Türk Edebiyatının Kıyıcığından, Cem/Kültür, 1995, 31.
21 Metin And, Meşrutiyet Tiyatrosu, 1971, s. 272. Metin And yazarın eserlerinin tam listesini vermiştir.
22 Musahipzade Celâl Bütün Oyunları, hzl. Orhan Hançerlioğlu, Milliyet Yayınları 1970, s. 139. Bu kitapta sadece özetler ve eserlerden bazı parçalar bulunmaktadır. Sevda Şener, Musahipzade Celâl ve Tiyatrosu, A. Ü. Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Yayınları, 1963.
23 Ayşegül Yüksel, Yapısalcılık ve Bir Uygulama Melih Cevdet Anday Tiyatrosu Üstüne, Yazko Yayınları 1981.
24 Cumhuriyet döneminde bu şiirdeki anlayışı demokrasi açısından eleştirenlerden biri de Halide Edib'dir. İnci Enginün, Ziya Gökalp ve Halide Edib", Yeni Türk Edebiyatı Araştırmaları, 1991, s. 77-86.
25 Hülya Nutku, "Orhan Asena'nın Şili Üçlemesi: Şili'de Av, Ölü Kentin Nabzı, Bir Başkana Ağıt", Toplu Oyunları 1, Şili'de Av, Bir Başkana Ağıt, Ölü Kentin Nabzı, Boyut Tiyatro 8, Aralık 1992, s. 35-43; Ali Ekber Diribaş, Değişen Toplumsal Koşullar Karşısında Aydının Tutumu ve İki Model Oyun: Orhan Asena Şili'de Av, Ölü Kentin Nabzı, D. E. Ü. Güzel Sanatlar Fak. Sahne ve Görüntü Sanatçıları Bölümü Tiyatro Anasanat Dalı (Oyunculuk Lisans Tezi. Yard. Doç. Dr. Hülya Nutku'nun yönetiminde), İzmir 1992.
26 Orhan Asena son yıllarda Yunus Emre (1995), Hünkar Hacı Bektaş (1995) gibi mistik edebiyat konularını ele almaktadır. Bu kısa eserler, onları tarihî şahsiyetleri ve eserleriyle tanıtma amacına yönelmiştir. Yunus Emre hakkındaki oyunların en iyisi Recep Bilginer'inkidir.
27 Son yıllarda Halide Edib Adıvar, Millî Mücadele ile ilgili oyunlarda farklı yorumlarla işlenmektedir. Orhan Asena, 16 Mart 1920, (1974), Bilge Erenus, Halide (1985); Kuvâ-yı Millîye Kadınları.
28 İnci Enginün, "Turan Oflazoğlu'nun Tarihe Bakışı", Türklük Araştırmaları Dergisi-Hakkı Dursun Yıldız Armağanı, 1995, s. 211-219.
29 Yazarın tiyatro görüşleri için bk. Mutlak Avcıları, Ankara, TDK Yayınları, 2001.
30 Halit Ziya kendi eserlerini sadeleştirmiştir ancak onun ustalığını günümüzde kötü bir şekilde dili değiştirilen eserlerinden tadılamaz. Uşaklıgil için bk. Zeynep Kerman, Halid Ziya
25 Uşaklıgil'in Romanlarında Batılı Yaşayış Tarzı ile İlgili Unsurlar, Atatürk Kültür Merkezi yayımı, Ankara 1995. Ömer Faruk Huyugüzel, Halit Ziya Uşaklıgil, MEB 1995; Zeynep Kerman-Ö. Faruk Huyugüzel, "Halit Ziya Bibliyografyası", Türk Dili 529, Ocak 1996, s. 164-248.
31 Ömer Seyfettin ancak son yıllarda aslına uygun bir külliyat olarak basılmıştır. Ömer Seyfettin, Bütün Eserleri, hzl. Hülya Argunşah, Dergâh Yayınevi, 1999-2000.
32 İlk romanından itibaren (1896) Hüseyin Rahmi Gürpınar gür bir pınardan fışkırarak yazmış, Cumhuriyet döneminde de romanlarına -yapı ve içeriğini değiştirmeden- devam etmiştir.
33 Ziya Gökalp, "Roman", Atatürk Devri Fikir Hayatı II, s. 108. Yazının ilk yayımı: Cumhuriyet, 142, 28 Eylül 1924.
34 Yahya Kemal, "Üç Tepe" Dergâh, 15 Nisan 1921; Atatürk Devri Fikir Hayatı II, 1992, s. 541-542. Ahmet Hamdi Tanpınar, Yahya Kemal'in bu makalesiyle "yeni bir edebiyatın programını" verdiğini söyler (Yahya Kemal, Dergâh Yayınları, 3 b. 1995, s. 44).
35 Mor Salkımlı Ev (1963) adlı hatıraları Suriye'den dönüşüyle kesilir. Halide Edib'in Mütareke günlerinde, İzmir'in işgali sonrasını ve Anadolu'daki günlerini İzmir'e girene kadar anlattığı eseri Türkün Ateşle İmtihanı (1962) adını taşır. Adıvar, hatıralarını önce İngilizce yazmıştır: Memoirs (Mor Salkımlı Ev adıyla 1963) (1926) ve The Turkish Ordeal (Türkün Ateşle İmtihanı adıyla 1962), (1928, 1981) adlı hatıraları ile Amerika'da verdiği konferansları (Turkey Faces West, 1930, 1988), Hindistan'da verdiği konferansları (Conflict of East and West in Turkey, 1935) Türkiye ile ilgilenenlerin başvurduğu birinci derecedeki eserlerdendir. Halide Edib ayrıca Türkiye'de Şark, Garp ve Amerikan Tesirleri (1955) adlı eserinde yabancı ülkelerde verdiği konferanslarına dayanmıştır.
36 Halide Edib Turkey Faces West adlı eserinde Avrupalının çift ölçütlerinden söz ettiği gibi, söylediklerini Avrupa belgelerine dayandırır. bk. İnci Enginün, Halide Edib Adıvar'ın Eserlerinde Doğu ve Batı Meselesi. M.E.B. 1995, s. 471-506.
37 Bu tarihlerde Halide Edib'in istihbarat görevlerinde de yer aldığı elimize ulaşan bazı mektuplardan anlaşılmaktadır. Dr. Heath W. Lowry, "Halide Edib in Ankara: April 2, 1920-August 16, 1921", Uluslararası Atatürk Kongresi, Açılış Konuşmaları, Bildiriler 21-23 Eylül 1989, Atatürk Araştırmaları Merkezi Yayınları, 1994, s. 691-710. Murat Bardakçı, Halide Edib'in Cavit Beye yazdığı mektuplardan dördünün klişesini Halide Edib'in resimleriyle ve mektupları kısmen kısaltarak ve sadeleştirerek yayınlamıştır. "Halide Onbaşı'nın Gizli Mektupları" Hürriyet gazetesinin ilâvesi olan "Yeni Super Show", 15 Ağustos 1993, s. 6-8. İ. Enginün, Araştırmalar ve Belgeler, s. 493-511.
38 Bu konuda bir yorum da İsmet İnönü'ye aittir. Türkün Ateşle İmtihanı, Çan Yayınları 1962, s. 251. Yakup Kadri de "Halide Edib Hanımefendi'ye" başlıklı makalesinde "Elverir ki Halide Hanım, Handan'ı ibda ettikten sonra Şebben'le alâkadar olacak kadar ruh ve hassasiyet mülâyemetine mâlik bulunalım ve çatlak tabanlı bir köylü kadınından en mefkûrevî bir müptelâ enmuzeci çıkarmasını
31 bilecek kadar maharet ve cesaret sahibi olalım" der. İkdam, 9011, 17 Nisan 1922. Millî Mücadele döneminde Anadolu'da köylerde, savaş alanında Yunanlıların vahşice ve sistemli olarak yok ettikleri yerlerde dolaşan ve Tedkik-i Mezalim Komisyonu raporlarını hazırlayan Halide Edib, izlenimlerini bu eserlerine aktarmış ve büyük bir ilgi uyandırmıştır. Ateşten Gömlek'in 1923'te filmi çekilir, 1924'te İngilizceye bizzat yazarı tarafından çevrilir (İnci Enginün, "Ateşten Gömlek Romanının İngilizce Çevirileri, Mukayeseli Edebiyat, Dergâh Yayınları 1992, 59-6 ).
39 Müfide Ferit Tek'in Almancaya Otto Spies tarafınan çevrilen, -ne yazık ki Türkçesi elimize ancak Almancadan Pınar Besen'in yaptığı basılmamış çevirisiyle ulaşan- Affolunmayan Günah (1933) adlı romanında da benzer bir hikâye anlatılmak istenmiştir. Cemil Demircioğlu, Müfide Ferit Tek ve Romanlarındaki Milliyetçilik, Yüksek Lisans tezi, Boğaziçi Üniversitesi 1998, s. 61.
40 "Anadolu'da Bahar-Tazelenen Hayat"; Kubbede Kalan Hoş Sada, Atlas Kitabevi 1974, s. 241-245; Otuz Üç Yıl Sonra", İnci Enginün, Halide Edib Adıvar, Kültür Bakanlığı, 1989, s. 231-233.
41 Sinekli Bakkal'ı Halide Edib önce İngilizce olarak yazmıştır (The Clown and His Daughter). Eser genelde çok beğenilmiş ve hakkında birçok değerlendirme yazılmıştır. Bu yazıların listesi için bk. İnci Enginün, Halide Edib Adıvar'ın Eserlerinde Doğu ve Batı Meselesi, s. 579.
42 Kitaplarına girmemiş olan hikâye ve denemeleri derlenmiştir: Kubbede Kalan Hoş Sada (1974). Nasrettin Hoca ve Shakespeare (Gazeteci Shake) hüviyetleriyle madde ve ruhun karşılaştırıldığı oyunu Maske ve Ruh (1936)'tur.
43 Halide Edib Adıvar'ın geniş biyografisi ve bütün eserlerinin incelenmesi için bk. İnci Enginün, Halide Edib Adıvar'ın Eserlerinde Doğu ve Batı Meselesi, M.E.B. 1995 (Eserin ilk baskısı 1978). Kısa bir tanıtma ve eserlerinden seçmeler için İnci Enginün, Halide Edib Adıvar, Kültür Bakanlığı Yayınları, 2. b. 1989.
44 Yakup Kadri'yi edebiyat tarihi çerçevesinde anlatan en önemli inceleme Hasan Âli Yücel'e aittir: Edebiyat Tarihinden, 1957: Niyazi Akı, Yakup Kadri Karaosmanoğlu İnsan-Eser-Fikir-Üslûp, İstanbul 1960; Şerif Aktaş, Yakup Kadri Karaosmanoğlu, Kültür ve Turizm Bakanlığı Yayınları, 1987. Doğumunun 100. Yılında Yakup Kadri Karaosmanoğlu, Marmara Üniversitesi Yayınları, Fen-Edebiyat Fakültesi Yayınları 1989 (Bu eserde Yakup Kadri hakkında incelemeler bulunmaktadır).
45 Kiralık Konak, 6. b. 1974, s. 155.
46 Ergenekon destanının yorumlanmasıyla ilgili birçok yazı vardır. Bir örnek olarak bk. Şevket Süreyya, "Ergenekon", Kadro, 13, İkinci Kânun 1933, 9. s. 5-9.
47 Memduh Şevket Esendal'ın ne yazık ki Meslek gazetesinde tefrika edilirken yarım kalmış olan Miras adlı romanında da görülür.
48 Berna Moran, "Alafranga Züppeden Alafranga Haine", Türk Romanına Eleştirel Bir Bakış, İletişim Yayınları 1983; Fethi Naci, 100 Soruda Türkiye'de Roman ve Toplumsal Değişme, Gerçek Yayınevi, 1981, s. 54.
49 Atatürk, Kültür Bakanlığı Yayınları, Ankara, 1981, s. 8.
50 Çalıkuşu ile ilgili değerlendirmeler ve eserin kaynakları hakkında bk. Birol Emil, Reşat Nuri Güntekin'in Romanlarında Şahıslar Dünyası, c. 1, İ.Ü. Edebiyat Fakültesi Yayınları, 1984; Birol Emil, Reşat Nuri Güntekin, s. 2, Kültür Bakanlığı Yayınları, 1989; Olcay Önertoy, Reşat Nuri Güntekin (1983), Ahmet Oktay, Cumhuriyet Dönemi Edebiyatı, s. 709 v. d.; Fethi Naci, Reşat Nuri'nin Romancılığı, Oğlak Yayınları, 1995.
51 Zola'nın Hakikat'ı ile karşılaştırılmış olan Yeşil Gece'deki bu benzerlikten Reşat Nuri de söz eder ve romanını bir polemik romanı olarak niteler (M. Baydar: Edebiyatçılarımız Ne Diyorlar, 1960, s. 89-90).
52 Şerif Aktaş, Refik Halit Karay, Kültür ve Turizm Bakanlığı Yay. 1986.
53 Ahmet Oktay bu noktaya dikkat çekerken Refik Halit'in "temiz dil" dediği anlayışın Yahya Kemal'in "beyaz lisan"ına benzerliğini belirtir (Cumhuriyet Dönemi Edebiyatı 1923-1950, Kültür Bakanlığı Yay. 1990, s. 967. "Beyaz lisan" ifadesinin Yahya Kemal'den önce "İstanbul Türkçesi, "konuşulan Türkçe", "tabiî lisan" ibareleriyle birlikte Ömer Seyfettin tarafından kullanıldığını hatırlamak yerinde olur (İnci Enginün, "Ömer Seyfettin'in Dil Konusundaki Görüşleri", "Ömer Seyfettin, Yahya Kemal ve Yakup Kadri'nin Dil ve Edebiyat Görüşleri", Yeni Türk Edebiyatı Araştırmaları, 2 b. 1991, s. 285-306.).
54 Mehmet Tekin geniş olarak Peyami Safa'yı incelemiştir: Roman Sanatı ve Romanın Unsurları, Konya 1989; Peyami Safa'nın Roman Sanatı ve Romanları Üzerinde Bir Araştırma, Konya1990. Peyami Safa'yı romancı olarak ve tarafsızca değerlendirebilen son dönemin araştırıcıları içinde Ahmet Oktay'ın adını anmak gerekir. Ahmet Oktay, Cumhuriyet Dönemi Edebiyatı, s 1233-34.
55 Abdülhak Şinasi Hisar için bk. Sermet Sami Uysal, Abdülhak Şinasi Hisar, 1961; Yakup Kadri Karaosmanoğlu: Gençlik ve Edebiyat Hatıraları, Bilgi Yayınevi 1969; Abdullah Uçman, "Abdülhak Şinasi Hisar ve Eserleri Üzerine", Fahim Bey ve Biz, Ötüken Yayınevi 1978, N. Gürbilek, "Parçalanmış Zamanın Akışında", Defter, 1, Ekim-Kasım 1987.; S. Oğuzertem, "Modern Edebiyat ve A. Ş. Hisar", Defter, 18, Ocak-Haziran 1992. Necmettin Türinay, Abdülhak Şinasi Hisar, M.E.B. 1993, Ahmet Oktay, Cumhuriyet Dönemi Edebiyatı.
56 Yazarın öteki kitapları: Aşk İmiş Her Ne Var Âlemde (1955), Yahya Kemal'e Veda (1959), Ahmet Haşim, Şiiri ve Hayatı (1963).
57 Sema Uğurcan, "Aka Gündüz", Türk Dili, 427, Temmuz 1987, s. 33-44; Abide Doğan, Aka Gündüz, Kültür Bakanlığı Yayınları, 1989. Aka Gündüz Cumhuriyet'in istediği inkılâpları gerçekleştirecek gençleri (doktor/araştırıcı, öğretmen, iş kadını/iş adamı) okul oyunlarında işlemiştir.
58 Mahmut Yesari hakkında geniş bir inceleme için bk. Şevket Toker, Mahmut Yesari'nin Romanları, E.Ü. Edebiyat Fakültesi Yayınları, İzmir 1996.
59 Önder Göçgün, Hüseyin Rahmi Gürpınar, Kültür Bakanlığı Yayınları, 1990 (Yazar hakkındaki ayrıntılı bibliyografya bu eserde bulunmaktadır.); Önder Göçgün, Hüseyin Rahmi Gürpınar'ın Romanları ve Romanlarındaki Şahıslar Kadrosu, 1987; Abdullah Tanrıkulu, Hüseyin Rahmi Gürpınar, İstanbul 1974; Refik Ahmet Sevengil, Hüseyin Rahmi Gürpınar, 1944; Mehmet Kaplan; "Hüseyin Rahmi Gürpınar'ın Romanlarında Aslî Tipler", Türk Edebiyatı Üzerinde Araştırmalar 1, 1976, s. 459-475. Şevket Toker, Hüseyin Rahmi Gürpınar'ın Romanlarında Alafranga Tipler, Ege Ü. Edebiyat Fakültesi Yayınları, İzmir 1990.
60 Alev Sınar, Hikâye ve Romanımızda Çocuk (1872-1950), Alfa Yayınları, 1997.
61 Hüseyin Rahmi, "Hakimlere, Karilerime, Efkâr-ı Umumiyeye", Son Telgraf, 99, 23 Eylül 1340/1924 (nakleden Ö. Göçgün, s. 54). Muzaffer Gökman; Hüseyin Rahmi Gürpınar, Açıklamalı Bibliyografya, Devlet Kitapları, 1966.
62 Türkün Ateşle İmtihanı, Çan Yayınları 1962, s. 392.
63 Ramazan Kaplan, Cumhuriyet Dönemi Türk Romanında Köy, Kültür ve Turizm Bakanlığı Yayınları, Ankara 1988 (Eserin sonunda incelenen metinleri gösteren zengin bir kaynakça bulunmaktadır).
64 Ahmet Oktay'dan nakil, M. Reşit: "S. Ali ile Bir Konuşma", Varlık, 65, 15 Mart 1936.
65 Mustafa Kutlu, Sabahattin Ali, 1972; Asım Bezirci, Sabahattin Ali, Amaç Yayıncılık, 1987; Ramazan Korkmaz, Sabahattin, Ali İnsan ve Eser, Yapı ve Kredi Bankası Yayınları 1997. Fethi Naci, "Modern Bir Tradgedya", On Türk Romanı, 1971; 40 Yılda 40 Roman, Oğlak Yayınları 1994, s. 100­111.
66 Tezer Taşkıran, Cumhuriyet'in 50. Yılında Türk Hakları, 1973; İnci Enginün, "Türk Kadın Yazarları", Yeni Türk Edebiyatı Araştırmaları, 2. b. Dergâh Yayınevi 1991, s. 268-281. Millî Mücadele'de Türk Kadını (Dr. Müjgân Cunbur, Cahide Özdemir ile birlikte) Cumhuriyet'in 50. Yıldönümü Yayınları, Ankara 1983, "Halide Edib", s. 62-79; "Edebiyatımıza Akisleriyle Millî Mücadele'de Türk Kadını", s. 80-133.
67 Nazan Bekiroğlu, "Edebiyatımızda Güzide Sabri İmajı", Dergâh, 24-26, Şubat-Nisan 1993, s. 8. vd.
68 Dönemin kadın yazarları için bk. Murat Uraz, Kadın Şair ve Muharrirlerimiz, 1941.
69 Zehra Toskay'ın yeni harflerle yayınladığı kitabın başında Suat Derviş hakkında bir değerlendirmesi yer almaktadır (Oğlak Yayınları 1996, s. 11-16).
70 İstanbul'da büyük ailenin parçalanmasını inceleyen bir çalışma için bk. Nüket Esen, Türk Romanında Aile, 3. b. 1997. İstanbul'da sermayenin el değiştirmesi ve Anadolu'dan gelen köylünün eski İstanbul ailelerinin işlerine ve evlerine sahip çıkmalarını ve ince bir zevke ulaşmış nice malzemeye karşı hoyrat tutumlarını anlatan bir kitap, Yılmaz Karakoyunlu'nun Salkım Hanımın Taneleri'' (1989)'dir. (Sedat Simavi roman yarışmasını kazanmış olmasına rağmen, pek roman niteliği taşımayan, ancak sosyoloji açısından önemli bir eserdir).
71 Tahir Alangu, Cumhuriyet'ten Sonra Hikâye ve Roman 1919-1930, c. 1. 2. b. İstanbul 1968.
72 Alangu, 100 Ünlü Türk Eseri, s. 1071 (Varlık, Haziran 1952'den nakil). İsmail Çetişli'nin bir incelemesi vardır: İsmail Çetişli, Memduh Şevket Esendal, Kültür Bakanlığı Yayınları, 1991.
73 Halikarnas Balıkçısı hakkında bk. İlknur Hatice Önal, Halikarnas Balıkçısı Cevat Şakir Kabaağaçlı Hayatı-Kişiliği-Eserleri, Kültür Bakanlığı Yayınları, Ankara 1997.
74 Oğlak Yayınları yazarın eserlerini dilinde herhangi bir değişikliğe gitmeden yayınlamaktadırlar. M. Kayahan Özgül'ün "Şevkefzâ'dan Sûzıdilârâ'ya Bir Gezinti" (Yıldız Olmak Kolay mı?, 1996, s. 7-13) başlıklı incelemesi.
75 Tahir Alangu, Sait Faik İçin. Bir Biyografi ve Basında Çıkmış Yazılardan Seçmeler, Yeditepe Yayınları, 1956; Hilmi Yücebaş, Bütün Cepheleriyle Sait Faik, 1964; Tahir Alangu, Cumhuriyet'ten Sonra Hikâye ve Roman, 1930-1940, c. 2, İstanbul 1965, s. 102-137; Mustafa Kutlu, Sait Faik'in Hikâye Dünyası, 1968; Fethi Naci: Bir Hikâyeci: Sait Faik-Bir Romancı: Yaşar Kemal, Gerçek Yayınevi, 1990. Eserlerinin bibliyografyası için bk. Sami N. Özerdim, "Sait Faik Abasıyanık Bibliyografyası," Bütün Eserleri 15-16: Birtakım İnsanlar. Şimdi Sevişme Vakti, Varlık Yayınları, Aralık 1965, s. 277-333. Bu bibliyografyadan sonra yapılan incelemeler için bk. Ahmet Miskioğlu Sait Faik Yaşamı, Kişiliği, Sanatı, Yapıtları Değerlendirmeler, Şiirler, 1979 (Genişletilmiş 2. b. Altın Kitaplar 1991).
76 Akşam 1949 ankete cevap bk. Tahir Alangu, Cumhuriyet'ten Sonra Hikâye ve Roman, 2/110-111.
77 Asım Bezirci, Rıfat Ilgaz, 1988.
78 Tanpınar'ın biyografisi ve eserlerinin listesi için bk. Ö. F. Akün, "Ahmet Hamdi Tanpınar", İ.Ü. Edebiyat Fakültesi Türk Dili ve Edebiyatı Dergisi, XII, 1963. s. 1-32. Turan Alptekin, Bir Kültür Bir İnsan-Ahmet Hamdi Tanpınar ve Edebiyatımıza Bakışlar, Nakışlar Yayınevi, 1975.
79 Büyük bir emek mahsulü olan bu derlemeyi Dr. Güler Güven yapmış ve karmakarışık sayfaları okuyup düzenleyerek yeniden inşa etmiştir. Bu zahmetli çalışmayı nasıl yaptığını anlatan bölüm için bk. "Ahmet Hamdi Tanpınar'ın Son Romanı", Journal of Turkish Studies-Türklük Bilgisi Araştırmaları 3, 1979, Center for Middle Eastern Studies of Harvard University Cambridge, s. 135­143. Eser bu dergide çıktıktan sonra kitap olarak basılmıştır. Aydaki Kadın, Adam Yayınları, 1987.
80 Mahur Beste, 3. b. 1995, s. 175.
81 Mehmet Kaplan, Türk Edebiyatı Üzerinde Araştırmalar I, Türk Edebiyatı Üzerinde Makaleler, Dergâh Yayınları 1976; Fethi Naci, Edebiyat Yazıları, Gerçek Yayınları, s. 80; Türkiye'de Roman ve Toplumsal Değişme, Gerçek Yayınevi 1981, s. 75.
82 Turan Alptekin, Bir Kültür Bir İnsan-Ahmet Hamdi Tanpınar ve Edebiyatımıza Bakışlar (Nakışlar Yayınevi, 1975, s. 32-37. ) adlı kitabında "Saatleri Ayarlama Enstitüsü'nün sevimli kahramanı Hayri İrdal hakkında, yine romanın kahramanlarından Halit Ayarcı'nın ağzından Doktor Ramiz'e hitaben kaleme alınmış" bir mektubu yayımlamıştır. Bu mektupla ilgili olarak Turan Alptekin'in yazdıkları bana biraz müphem gelmekte. Tanpınar birçok denemeler yapan, eserini çok değiştiren bir yazar. Onun için bu mektubun kitabın bir başka versiyonuna ait olabileceğini sanıyorum. Bu mektupla ilgili olarak Berna Moran Tanpınar'ın bu mektubu iyi ki romanına koymadığını söyler. Zira o zaman romanın yorumu büsbütün zorlaşacaktı. Türk Romanına Eleştirel Bir Bakış, İletişim Yayınları, 1983, s. 311-312.
83 Hikâyeler, Dergâh Yayınevi, 1983. Tanpınar'ın hikâyeleri üzerinde yapılmış bir inceleme: Sarah Moment Atiş, Semantic Structuring in The Modern Turkish Short Story An Analysis of The Dreams of Abdullah Efendi and Other Short Stories by Ahmet Hamdi Tanpınar, Leiden E. J. Brill 1983.
84 Ahmet Hamdi Tanpınar'ın Mektupları, hzl. Zeynep Kerman, 1974; Bedrettin Tuncel'e Mektupları, hzl. Alpay Kabacalı, Yapı Kredi Yayınları, 1995; Tanpınar'dan Hasan-Âli Yücel'e Mektuplar, (hzl. Canan Yücel Eronat), Yapı Kredi Yayınları, 1996.
85 Hüseyin Tuncer, Tarık Buğra, Kültür ve Turizm Bakanlığı Yayınları 1988; Sema Uğurcan, "Küçük Ağa'da Zamanın Kullanılmasına Dair Bir Deneme", Türk Dili, 521, Mayıs 1995, s. 544-564; Beşir Ayvazoğlu, Tarık Buğra Güneş Rengi Bir Yığın Yaprak, 1995; Tarık Buğra'dan Notlar, (hzl. Hatice Bilen Buğra) Ötüken Yay. 1996; Sema Uğurcan, "Tarık Buğra'nın Roman Kahramanları Üzerinde Bir Tasnif Denemesi", Kubbealı Akademi, 1, Ocak 1996, s. 24-31.
86 Fethi Naci, "Küçük Ağa", 40 Yılda 40 Roman, Oğlak Yayınları, 1994, s. 183.
87 Bilge Ercilasun, "İbiş'in Rüyası", Yeni Türk Edebiyatı Üzerine İncelemeler, Akçağ Yayınları, 1997, s. 669-677.
88 "Serbest Fırka Karşısında İki Romancı: Kemal Tahir ve Tarık Buğra", Eleştiri Günlüğü, 1986, s. 39.
89 Yazar hakkında bir inceleme için bk. Songül Taş, Samim Kocagöz Yazar-Eser-Üslûp, Kültür Bakanlığı, Ankara 1998.
90 Ramazan Kaplan, Cumhuriyet Dönemi Türk Romanında Köy, Kültür ve Turizm Bakanlığı Yayınları: 857, Ankara 1988; Fethi Naci, Türkiye'de Roman ve Toplumsal Değişme, Gerçek Yayınevi, 1981, s. 268-269.
91 Sadık Tural: "Tarihî Roman ve Atsız'ın Tarihî Romanları Üzerine Düşünceler", Atsız Armağanı, Ötüken Yayınevi 1976, s. XCIV-CXXX.
92 İsa Kocakaplan, Cengiz Dağcı'nın Dört Romanı, MEB 1992.
93 Yazara karşı büyük hayranlık besleyen Fethi Naci'nin değerlendirmesi için bk. Bir Hikâyeci: Sait Faik Bir Romancı: Yaşar Kemal, Gerçek Yayınevi 1990. Hayranlığına rağmen Fethi Naci Yer Demir Gök Bakır'da kişinin mit yaratma çabasını yanlış bulur (Türkiye'de Roman ve Toplumsal Değişme, Gerçek Yayınları, 1981, s. 294. Ayrıca Yusufcuk Yusuf'u son büyük romanı sayar. Yusufçuk Yusuf' tan sonra Yaşar Kemal'in romancılık çizgisi artık sürekli bir düşüş göstermeğe başlar" der (s. 298). Yaşar Kemal hakkında bir doktora tezi olarak hazırlandığı anlaşılan bir inceleme yayımlanmıştır: Ramazan Çiftlikçi, Yaşar Kemal Yazar-Eser-Üslup, Kültür Bakanlığı Yayınları, Ankara 1997.
94 Bu konuda Necati Cumalı'nın Makedonya 1900 (1976) ve Nedim Gürsel'in Balkanlar'a Dönüş (1995) adlı eseri de bulunmaktadır.
95 Kırık Deniz Kabukları, s. 6.
96 Türkiye Kültür ve Sanat Yıllığı 1993, Türkiye Yazarlar Birliği Yayınları, s. 332.
97 Bilkent Üniversitesi'nde düzenlenen Türk Kadın Roman ve Öykü Yazarları Sempozyumunda, Dilek Doltaş 9 Nisan 1999 tarihinde "Politik İslâmcı Kadın Yazınınde Kadın Kimliği" konusunda önemli bir bildiri sunmuştur.

Ahmet Necdet: Modern Türk Şiiri, Broy Yayınları, İstanbul 1993.

Akatlı, Füsun: Füsun Akatlı'nın Bir Pencereden, Adam Yayınları, İstanbul 1982.

Akı, Niyazi: Çağdaş Türk Tiyatrosuna Toplu Bakış 1923-1967, Atatürk Ü. Yay. 1968.

Akıncı, Gündüz: Türk Romanında Köye Doğru, Ankara 1961.
Akyüz, Kenan: Batı Tesirinde Türk Şiiri Antolojisi (1860-1923), İnkılâp Kitabevi 1986 (Cumhuriyet döneminin ilk yıllarına ait metinler için).

Alangu, Tahir: 100 Ünlü Türk Eseri, 2 c., Milliyet Yayınları, İstanbul 1974.

Alangu, Tahir: Cumhuriyet'ten Sonra Hikâye ve Roman, 3 c. (2. b.) İstanbul 1968.

And, Metin: Cumhuriyet Dönemi Türk Tiyatrosu, İş Bankası Yayınları, Ankara 1983.

And, Metin: Elli Yılın Türk Tiyatrosu, İş Bankası Yayınları, Ankara 1973.

And, Metin: Türk Tiyatrosunun Evreleri, Turhan Kitabevi, Ankara 1983.

Atsız, Yağmur: Yeni Türk Edebiyatından Seçmeler "Şiir, Hikâye, Deneme", Sander Yay., İstanbul 1976.

Aytaç, Gürsel: Çağdaş Türk Romanları Üzerine İncelemeler, Gündoğan, Ankara 1990.

Bakırcıoğlu, N. Ziya: Türk Romanı, Ötüken Yayınları, İstanbul 1983.

Banarlı, Nihat Sami: Resimli Türk Edebiyatı Tarihi, M.E.B. Yayınları 1997.

Baydar, Mustafa: Edebiyatçılarımız Ne Diyor?, Varlık Yayınları, İstanbul 1960. Bezirci, Asım: On Şair On Şiir, İstanbul 1971.

Bilgegil, Kaya: Yakın Çağ Türk Kültür ve Edebiyatı Üzerinde Araştırmalar, Erzurum 1980.

Birinci, Necat: Edebiyat Üzerine İncelemeler, Kitabevi, İstanbul 2000.

Canberk, Eray, Metin Celâl: Çağdaş Türk Edebiyatında 199 Şairden 199 Şiir, Oğlak Yay., İstanbul 1997.
Cevdet Kudret: Türk Edebiyatında Hikâye ve Roman, c. II, III.
Cumhuriyet Dönemi Türk Edebiyatı Sempozyumu 20-21-22 Kasım 1998, (Yayına hzl. Hüseyin Atabaş, Aydın Şimşek, Devrim Dirlikyapan), Edebiyatçılar Derneği Yayınları, Ankara 1998.

Dil, Şahinkaya: Çağdaş Türk Şiirinden Örnekler, 1961 .

Dürder, Baha: Roman Anlayışı, Remzi Kitabevi, İstanbul 1971.

Elçin, Şükrü: Yurt Duyguları (Antoloji), Türk Kültürünü Araştırma Enstitüsü Yayınları, Ankara
Emiroğlu, Öztürk, Cumhuriyet Dönemi Türk Edebiyatında Hisar Topluluğu ve Edebî Faaliyetleri, Kültür Bakanlığı Yayınları, Ankara 2000.

Enginün, İnci: Araştırmalar ve Belgeler, Dergâh Yayınları, İstanbul 2000.

Enginün, İnci: Cumhuriyet Dönemi Türk Edebiyatı, Dergâh Yayınları, İstanbul 2001.

Enginün, İnci: Mukayeseli Edebiyat, Dergâh Yayınları, İstanbul 1993.

Enginün, İnci: Yeni Türk Edebiyatı Araştırmaları, Dergâh Yayınları İstanbul 3. b. 1998.

Ercilasun, Bilge: Yeni Türk Edebiyatı Üzerine İncelemeler 1-2, Akçağ Yayınları, Ankara 1997.

Ertan, Temuçin Faik: Kadrocular ve Kadro Hareketi, Kültür Bakanlığı, 1994.

Es, Hikmet Feridun: Bugün de Diyorlar ki, 1932.

Esen, Nüket: Türk Romanında Aile Kurumu 1870-1970, Boğaziçi Üni. Yayınları, İstanbul 3. b. 1997.

Fethi Naci: 40 Yılda 40 Roman, Oğlak Yayınları, İstanbul 1994.

Fethi Naci: 100 Soruda Türkiye'de Roman ve Toplumsal Değişme, Gerçek Yayınevi, İstanbul, 1981.

Fethi Naci: Eleştiri Günlüğü, Özgür Yayınları, İstanbul 1986.

Fethi Naci: Eleştiride Kırk Yıl Eleştiri Günlüğü: IV/1992-1994, Adam Yayınları, İstanbul 1994.

Halıcı, Feyzi: Bizim Şairler, 1952. Halıcı, Feyzi: Çağrı'da Yeniler, 1959.

Geçer, İlhan: Cumhuriyet Döneminde Türk Şiiri, Kültür ve Turizm Bakanlığı Yayınları, Ankara 1987.
Gümüş, Semih (Derleyen): Türk Yazınından Seçilmiş Kısa Öyküler, Adam Yayınları, İstanbul 1992 Günümüz Türk Hikâyesi Türk Hikâyeciliği Üstüne Düşünceler, Yansıma 6, Haziran 1972.

Güzel Yazılar Dizisi 1: Oğuzdan Bugüne, (hzl. İ. Parlatır, İ. Enginün, O. Okay, Z. Kerman, Kâzım Yetiş, Necat Birinci), Türk Dil Kurumu Yayınları, Ankara 1996.
Güzel Yazılar Dizisi 2-3: Hikâyeler 2 c. (ortak), Türk Dil Kurumu Yayınları, Ankara 1996.
Güzel Yazılar Dizisi 4: Kısa Oyunlar, (ortak), Türk Dil Kurumu Yayınları, Ankara 1996.
Güzel Yazılar Dizisi 5: Gezi-Hatıra, (ortak), Türk Dil Kurumu Yayınları, Ankara 1997. Güzel Yazılar Dizisi 6: Mektuplar (ortak), Türk Dil Kurumu Yayınları, Ankara 1997.

Güzel Yazılar Dizisi 7: Röportajlar, (ortak), Türk Dil Kurumu Yayınları, Ankara 1997.

Güzel Yazılar Dizisi 8: Şiirler, (ortak), Türk Dil Kurumu Yayınları, Ankara 1997.

Işık, İhsan, Yazarlar Sözlüğü, Risale Yayınları, 1990.

İleri, Selim (hzl. ): Gençlere Türk Romanından Altın Sayfalar, 2 c. Yapı Kredi Yayınları, İstanbul 1994.
İleri, Selim (hzl. ): Modern Türk Edebiyatında 99 Hikâyeciden 99 Hikâye, Oğlak Yayınları, İstanbul 1997.

Kaplan, Mehmet, Enginün, İ., Emil, B., Birinci, N., Uçman A.: Devrin Yazarlarının Kalemiyle Millî Mücadele ve Gazi Mustafa Kemal, Kültür Bakanlığı Yayınları, Ankara 1981, 2 b. 1992.

Kaplan, Mehmet-Enginün, İ-Kerman, Z-Birinci N-Uçman A.: Atatürk Devri Türk Edebiyatı, Kültür Bakanlığı Yayınları, Ankara 1981, 2 b. 1992.

Kaplan, Mehmet-Enginün, İ-Kerman, Z-Birinci N-Uçman A.: Atatürk Devri Fikir Hayatı, Kültür Bakanlığı Yayınları, Ankara 1981, 2 b. 1992.

Kaplan, Mehmet: Edebiyatın İçinden, Dergâh Yayınları, İstanbul 1978.

Kaplan, Mehmet: Hikâye Tahlilleri, Dergâh Yayınları, İstanbul 1979.

Kaplan, Mehmet: Şiir Tahlilleri I, Dergâh Yayınları, İstanbul 7 b. 1981.

Kaplan, Mehmet: Şiir Tahlilleri II, Dergâh Yayınları, İstanbul 2000.

Kaplan, Mehmet: Türk Edebiyatı Üzerinde Araştırmalar I, Dergâh Yayınları, İstanbul 1976.

Kaplan, Mehmet: Türk Edebiyatı Üzerinde Araştırmalar 2, Dergâh Yayınları, İstanbul 1987, 2 b. 1994.
Kaplan, Ramazan: Cumhuriyet Dönemi Türk Romanında Köy, Kültür ve Turizm B. Yay., Ankara 1998.

Karakan, Hüseyin: Şiirimizin Cumhuriyeti, Yeniler Antolojisi, 1958.

Karaosmanoğlu: Yakup Kadri, Edebiyat ve Gençlik Hatıraları, Bilgi Yayınevi, Ankara 1969.

Kerman, Zeynep: Yeni Türk Edebiyatı İncelemeleri, Akçağ Yayınları, Ankara 1998.
Karpat, Kemal: Çağdaş Türk Edebiyatında Sosyal Konular, Varlık Yayınları 2. b. İstanbul 1971. Kurdakul, Şükran: Çağdaş Türk Edebiyatı, 2 c., Broy Yayınları, İstanbul 1986.

Memet Fuat: Çağdaş Türk Şiiri Antolojisi, Adam Yayınları, İstanbul 1985.

Memet Fuat: Türk Edebiyatı, Yıllık 1963-1972. Memet Fuat: Türk Yazınından Seçilmiş Denemeler, İstanbul 1993.

Metin Celâl: Cumhuriyet Dönemi Çağdaş Türk Şiiri Antolojisi, Papirüs Yayınevi, İstanbul 1998.

Moran, Berna: Türk Romanında Eleştirel Bir Bakış, c. 1 (Ahmet Mithat'tan A. H. Tanpınar'a) 1983 (2. b. 1987), c. 2 (Sabahattin Ali'den Yusuf Atılgan'a), İletişim Yayınları, İstanbul 1990.

Mutluay, Rauf: 50 Yılın Türk Edebiyatı, Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları, İstanbul 1973.

Nayır, Yaşar Nabi: Edebiyatçılarımız Konuşuyor, Varlık Yayınları, İstanbul 1976.

Necatigil, Behçet: Edebiyatımızda Eserler Sözlüğü, Varlık Yayınları, İstanbul 4 b.

Necatigil, Behçet: Edebiyatımızda İsimler Sözlüğü, Eklerle 16. basım, Varlık Yayınları, İstanbul 1995.

Nutku, Özdemir: Yaşayan Tiyatro, Çağdaş Yayınlar, 1979.

Nutku, Özdemir: Zümrüdüanka'nın Külleri "Tiyatro Yazıları", Yılmaz Yayınları, 1991. Oktay, Ahmet: Cumhuriyet Dönemi Edebiyatı, Kültür Bakanlığı Yayınları, Ankara 1993.

Ortaç, Yusuf Ziya: Portreler, Akbaba Yayınları, 1960.

Önertoy, Olcay: Cumhuriyet Dönemi Türk Roman ve Öyküsü, Türkiye İş Bankası Yayınları, Ankara 1984.
Soysal, İlhami, 20. Yüzyıl Türk Şiiri Antolojisi, Bilgi Yayınevi, Ankara, 3 b. 1988, (1b. 1973).
Şener, Sevda: Çağdaş Türk Tiyatrosunda İnsan (1923-1972), A. Ü. DTC Fakültesi Yayınları, Ankara 1972.
Şener, Sevda: Türk Tiyatrosunda Ahlâk, Ekonomi, Kültür Sorunları, DTC Fakültesi Yay., Ankara 1971.
Taner, Refika-Bezirci, Asım: Seçme Romanlar (Yazarları, Özetleri, eleştiriler, kaynaklar), Hür Yayınevi, 1973; 3 b. Varlık Yayınevi, İstanbul 1983.
Tanpınar, Ahmet Hamdi: Yahya Kemal, Dergâh Yayınları, İstanbul, 2 b. 1982, 3 b. 1995.
Tanpınar, Ahmet Hamdi: Edebiyat Üzerine Makaleler (hzl. Zeynep Kerman), Dergâh Yayınları, İstanbul, 4. b. 1995 (1. b. 1969).

Tatarlı, İbrahim-Mollof, Rıza: Hüseyin Rahmi'den Fakir Baykurt'a Marksist Açıdan Türk Romanı, Habora Kitabevi, 1969.
Timur, Taner: Osmanlı-Türk Romanında Tarih, Toplum ve Kimlik, Afa Yayınları, 1991.
Tural, Sadık K., Zamanın Elinden Tutmak, Ötüken Neşriyat İstanbul 1982.
Tural, Sadık-Kerman Zeynep-Özgül: Hikâyeciliğimizin 100. Yılında Yüz Örnek, Kültür ve Turizm Bakanlığı Yayınları, Ankara 1987.

Türk Dili Dergisi Türk Şiiri Özel Sayısı IV/Çağdaş Türk Şiiri, 481-482, Ocak-Şubat 1992.

Türk Dili ve Edebiyatı Ansiklopedisi, c. 1-8, Dergâh Yayınevi, 1977.

Türkiye Kültür ve Sanat Yıllığı, 1983-1997, Türkiye Yazarlar Birliği Yayınları.
Varlık Yıllığı 1961-1987.

Yakar, Aytekin: Türk Romanında Millî Mücadele, A. Ü. DTC Fakültesi Yayınları, Ankara 1973.

Yalçın, Alemdar: Sosyal ve Siyasî Değişmeler Açısından Cumhuriyet Devri Türk Romanı 1, Ankara (1992). (Kitapta zengin bir roman bibliyografyası bulunmaktadır s. 293-313).

Yaşın, Mehmet (Haz. ): Kıbrıslı Türk Şiiri Antolojisi, Yapı Kredi Yayınları, İstanbul 1994.

Yavuz, Hilmi: Roman Kavramı ve Türk Romanı, Bilgi Yayınevi, Ankara 1977.

Yazar, Mehmet Behçet: Edebiyatçılarımız ve Türk Edebiyatı, 1938.

Yücel, Hasan Âli: Edebiyat Tarihimizden, 1957 (2. b. İletişim Yay. 1989).

Yüksel, Ayşegül, Çağdaş Türk Tiyatrosundan On Yazar, Mitos Boyut, 1997.

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder

Not: Yalnızca bu blogun üyesi yorum gönderebilir.